WANDELEN: Lindermaten

Lindermaten is een prachtig natuurgebied tussen Enschede en Losser in Twente, in het stroomgebied van enkele beken zoals de Lindermatenbeek, Hoge Boekelerbeek, Elsbeek en Bonenkampbeek.

Na een onderbreking van mijn wandel & fiets routine door een reis in West-Afrika, pak ik op donderdag, 16 september 2021, de draad weer op.

De wandeling begint op Landgoed Hooge Boekel, met een landhuis gebouwd door de bekende architect J.J. van Nieukerken (samen met zijn broer). Deze architect had veel opdrachten in het oosten van het land, onder andere dus deze van textielbaron Van Heek. De architect had dan ook een ‘Huis te Werken’ in het dorp Joppe (tussen Deventer en Zutphen).

De reuzenbalsemien bloeit volop, evenals koninginnenkruid. Kraaien, eksters en gaaien schreeuwen om het hardst in de hoge bomen. Ik heb het genoegen een zwarte specht op de foto te kunnen zetten die even poseert in de top van een dooie, kale boom. Het landgoed herbergt imposante beuken (een betekenis van ‘boekel’ is beukennoot) en kaarsrechte douglassparren. Op de bodem veelal een netwerk van kruipende stengels van hondsdraf en in de bosrand overheerst de gewone hennepnetel. Een inktzwam valt ten prooi aan een naaktslak, het toppunt van onappetijtelijkheid.

De natte broekspijpen en soppende wandelschoenen door het hoge gras zijn ingecalculeerd, maar het regenbuitje is tegen de verwachting en helemaal tegen de voorspelling.

Geen vergezichten vandaag, alleen maar coulissen. Ik moet weer even wennen aan de Nederlandse flora na al die Afrikaanse groenten. Bij de brandnetel krijg ik visioenen van ‘craincrain’ (Corchorus), bij klein springzaad (zonder zaad) van amarant (Amaranthus), bij de robinia van de ‘drumstick tree’ (Moringa), en bij de stokroos van okra (Abelmoschus). Het blad van de Amerikaanse eik doet me denken aan ‘gboma’ en lijsterbessen aan ‘gnangnan’, beide behorend tot de grote diversiteit aan Afrikaanse aubergines (Solanum). En bij de paardenbloem zie ik voor me… het bladrozet van de paardenbloem, want zelfs die zijn we een keer tegengekomen op de Afrikaanse groentemarkten.

Het is in elk geval hier de tijd van de rijpe bessen, zoals van kamperfoelie, lijsterbes, Gelderse roos, vlier en meidoorn. Prachtige onverharde paadjes, en het beetje asfalt is verkeersluw. Koeienpaadjes kruisen de asfaltweggetjes. Een puberende pink is in de wei aan de ketting gelegd en gemuilkorfd. Hij/zij kan waarschijnlijk de uiers van volwassen melkkoeien niet met rust laten.

Ik kom langs de Lonneker Molen, een weer functionerende beltmolen. De heren vrijwilligers zijn in vergadering bijeen. Ze bespreken in molenaarstaal hoe ze de maalstenen het beste kunnen ‘billen’.

Even verderop weer eens een aangeplante boom in de serie ‘Oesters en Parels’, bomen die onder druk staan en dreigen te verdwijnen. Hier staat de varenbeuk, een variëteit van de gewone beuk met diep ingesneden blad. Het bankje onder de boom is een welkome plek voor mijn twaalfuurtje.

Ik bereik het laarzenpad in het dal van de Lindermatenbeek. Er heerst diepe rust in het bijzondere bijenhotel aan de rand van het dal. Laarzen zijn overigens niet nodig vandaag, want de beek staat droog, en ik sop toch al in mijn wandelschoenen. Een haas schiet weg en twee groepjes reeën genieten rustig van de grazige weiden. Bij het verlaten van het dal een enorme bosschage van de Japanse duizendknoop in volle bloei. Geef hem een vinger, en hij neemt het hele dal over.

De ’Landweer in Linderzijde’ wijst op een aarden wal met dichte begroeiing uit de late middeleeuwen, bedoeld om plunderende bendes te weren. De amfibieënpoel in het dal van de Elsbeek staat droog. Enkele overlevers onder de kruidachtige planten bloeien rustig door, zoals boerenwormkruid, duizendblad en hazenpootje.

Bij enkele monumentale beuken zie ik talloze kleine druppelvormige galletjes op het blad zitten. Van de beukengalmug, hoe kan het ook anders. De stam van één van de beuken vertoont bijzondere patronen, gelijkend op primitieve rotstekeningen. Ik zie voor me enkele Neanderthalers die op zondagmiddag onder deze beuk zitten te picknicken, met hun kinderen die de boom niet met rust kunnen laten.

Een onverharde weg wordt met groot materieel geëgaliseerd. Even wachten tot de chauffeur van de bulldozer ziet dat ik wil passeren, want het zou wel een triest einde zijn van mijn natuurtochten als ik vermorzeld word door een Caterpillar.

Bij de oversteek van de Elsbeek interessante vegetatie. Een bloemakker met zonnebloem, inkarnaatklaver, radijs, perzikkruid en melganzevoet. Een boomhut, grotendeels behangen met hop. Een prachtige struik met kardinaalsmutsen. En de klimmer heggenduizendknoop die in andere planten omhoog klautert.

Op Landgoed Boers struikel ik bijna over de aardappelbovisten. Dan een lang recht pad, dat door de routemakers ‘overhuifd’ wordt genoemd. Een mooi woord voor ‘overkapt’, in dit geval door overhangende takken van met name elzen.

Op het eind van de wandeling kom ik langs theekoepel De Boonenkamp, vernoemd naar de Bonenkampbeek. Het koepeltje ligt een flink eind verwijderd van Landhuis De Hooge Boekel. Baron van Heek liet zich regelmatig met de koets hierheen brengen. En dat voor een kopje thee! Een verre nazaat van de baron is rond het koepeltje uiterst behoedzaam aan het schoffelen. Hij lijkt wel even oud als het koepeltje en dreigt ieder moment te verstillen op zijn plek en een vast onderdeel te worden van dit tafereel.                

[Beeldverhaal: https://www.jansiemonsma.nl/450745882]

Gepost: 9 Oktober 2021

Mooisteroutes.nl: Buitens van de baron (18 km).