Wandelen: Geen Wildernis

De dag begint al goed in de auto! Onderweg naar Twente grazen een vijftal reeën in de weilanden langs de snelweg.

Op dinsdag, 15 februari 2022, maak ik een lange wandeling in een beperkt gebied tussen Hengelo, Enschede en Twente Airport. Dat betekent dat de route vele kronkels maakt en dat je moet oppassen niet onverhoeds op een oude kronkel terecht te komen.

Hof Espelo is één van de landgoederen in een gordel rond Enschede, met dank aan de textielbaronnen van weleer. De eerste vermelding van het landgoed dateert trouwens al uit de dertiende eeuw, maar toen was de katholieke kerk nog de eigenaar. Door het gebied stromen een aantal beken die hun oorsprong vinden op de Twentse stuwwal.

Over Twente Airport hoor je niet zo veel. Het is dan ook sinds 2008 voor alle militair- en burgervliegverkeer gesloten, maar wel sinds 2017 weer open voor recreatief en zakelijk gebruik. Toch zie ik tijdens de wandeling van een afstand een flink aantal verkeersvliegtuigen staan van het failliete Alitalia. Twente Airport blijkt zich ook te hebben gestort op de vliegtuigsloop.

Ik start de wandeling bij het Koetshuis (Bezoekerscentrum) en het Landhuis van Hof Espelo. De Eschbeek stroomt over het erf. Hoge laanbomen zijn rijkelijk behangen met klimop. In het bos groeit veel hulst, de meeste struiken zonder bessen, dus functioneel mannelijke exemplaren of door vogels leeggegeten vrouwtjes. Een groene specht jammert zijn onschuld.

Een grote omwalde kuil blijkt een overblijfsel van een zogenaamde ‘splitterbox’ te zijn. Tijdens WO II parkeerde de ‘Luftwaffe’ gevechtsvliegtuigen onzichtbaar in het bos in dit soort kuilen, om ze te beschermen tegen luchtaanvallen op Twente Airport, destijds ‘Flugplatz Enschede’ of ‘Fliegerhorst’ geheten.

Langs het pad is een vloeiweide in ere hersteld, vroeger een beproefde techniek om arme gronden door middel van voedselrijk beekwater geschikt te maken als hooilanden.

Ik passeer op Landgoed De Driesprong een hek tussen twee oude zuilen met de tekst ‘Bad Hut’. Geen slecht plekje. Mogelijk lag hier vroeger in het bos een hutje om lekker in een bosven te gaan badderen? Ik kan er helemaal niets over vinden.       

Dan volgt de route een flink eind de mooie meanderende Eschbeek, deels door een begroeiing van rododendrons. De Vanekerbeek sluit aan op deze beek. Enkele boomklevers trekken zich niets van mij aan en ik kan ze van nabij op de foto zetten, terwijl zij speuren naar lekkere hapjes op de boomschors. Ik passeer ook de Vinkebeek, maar die mag hier nog geen naam hebben, zo klein.

Aldus bereik ik Groot Driene, een buitenwijk van Hengelo. Omdat Hengelo wat lager ligt dan de stuwwal dreigt veel regenwater en kwel zich via de afstromende beken te verzamelen in Hengelo, liefst bij de horeca in de binnenstad. De Koppelleiding aan de buitenrand van deze wijk moet dat voorkomen. Zowel de Eschbeek, de Vinkebeek als de Elsbeek komen uit op deze Koppelleiding, om gecontroleerd zuidelijk te worden afgevoerd naar het Twentekanaal. Alleen de Elsbeek mag vanuit de Koppelleiding in sterk getailleerde vorm, via een waterval en enkele vijvers, door Hengelo stromen.

Bij het betreden van deze bewoonde wereld een groot spandoek tegen de aanleg van de Noordtak van de Betuwelijn. De meeste varianten van deze spoorlijn lopen vanaf Zevenaar dwars door de Achterhoek en dan in Twente door deze bossen tussen Hengelo en Enschede, deels Natura 2000-gebied. Net nu ik dit verhaaltje aan het afmaken ben, wijdt de Volkskrant van 21 februari een uitgebreid artikel aan deze plannen.

In de wijk Groot Driene ligt een bijzonder complex van paalwoningen, Kasbah geheten. Nu is de Kasba(h) in Arabische steden het verdedigbare deel van de Medina, het oude ommuurde deel van de stad, meestal met hele nauwe straatjes en huizen dicht op elkaar. Deze Kasbah van architect Piet Blom – hij heeft ook de kubuswoningen in Rotterdam op zijn naam staan – lijkt er in zoverre op dat de woondichtheid ongeveer vier keer zo hoog is als in een normale woonwijk. Dit door de wooneenheden op palen te plaatsen en de begane grond te gebruiken voor gemeenschappelijke voorzieningen.    

Over het Kneppelhoutpad langs de Koppelleiding verlaat ik Hengelo weer. Een deel van de straatnamen in Groot Driene is gereserveerd voor onze bekende vaderlandse dichters, zoals Henriëtte Roland Holst, Anthony Staring, Jacques Perk en… Johannes Kneppelhout (1814–1885). Van Kneppelhout had ik nog nooit gehoord, maar laat ik nu net een wandeling op de Hemelsche Berg in Oosterbeek op het programma hebben staan, waar hij vele sporen heeft verdiend en achtergelaten. Johannes Kneppelhout krijgt nog wel een beurt. Leuk project trouwens in Groot Driene: ‘De dichter, zijn straat en één gedicht’. Dat ene gedicht van de betreffende dichter kun je vinden op een bordje in de berm of op de stoep van zíjn straat.          

Langs de Drienerwoldeweg grazen een drietal reeën in de bosrand. Op de platte bovenkant van een boomstronk heeft de witte bultzwam zich gevormd tot een soort doopvont van aanzienlijke afmetingen. Overal zijn de lianen van de kamperfoelie aan het uitbotten. Een holenduif koert in het bos.

Na een lus door het Leutinkkamp met een grote boomkwekerij en een bruggetje over de Elsbeek, neem ik een verkeerde afslag, kom op een oude kronkel terecht (Bad Hut!) en raak aan het dwalen om de route weer op te pikken. Ik zie nog een groepje van vijf reeën, maar mis (volgens routemaker Hans) hierdoor wel de essentie van het bosgebied met de naam De Wildernis: smalle paadjes door een ruige begroeiing.

Uiteindelijk vind ik de route weer terug en passeer het Lonnekermeer, een voormalige zandafgraving voor de aanleg van Twentse spoorlijnen, maar inmiddels Natura 2000-gebied. Delen van het Landgoed Lonnekermeer zijn erg moerassig. Een omgevallen boomstam kleurt bijna compleet oranje door een schimmel. Een open terrein, geplagd om weer heide te worden, staat vol met pionier mossen zoals zandhaarmos en gewoon purpersteeltje. De laatste zorgt voor een paarse gloed over het hele terrein. Nog twee bosvennen. Bij één van de twee valt van verre de bruine gloed op van gagelstruiken op de oever.

Ik ben terug in Landgoed Hof Espelo en wandel door het Sterrenbos met acht rechte lanen symmetrisch gerangschikt vanuit een middelpunt met rododendrons, die gesnoeid zijn als krentenbollen. Ik zie in gedachten jagers, verscholen in de rododendrons, hun jachtgeweer richten op overstekend wild in de lanen, de honden die op pad worden gestuurd om de slachtoffers te apporteren, die vervolgens achter de rododendrons worden gesodemieterd.

Nog een stukje langs een arm van de Elsbeek en dan ben ik terug op mijn beginpunt, het erf van Hof Espelo. Mooie wandeling die door mijn dwalingen een paar kilometer werd verlengd. Daardoor ‘Geen Wildernis’ voor mij, maar wel een extra bonus van vijf reeën.

[Beeldverhaal: https://www.jansiemonsma.nl/451902595] 

Gepost: 3 Maart 2022

Mooisteroutes.nl: Beken door de Wildernis (21 km)

Opmerkingen