SELFIES: Gambia – Verkenning

Bij het ontbijt op de eerste ochtend, donderdag, 24 november 2022, lijkt ons hotel wel een bejaardensoos. We vallen dus op door onze jeugdigheid! Het ontbijt bestaat, naast voldoende thee en koffie, uit wit stokbrood (goed voor constipatie) met boter en marmelade, aangevuld met een bord met twee schijven watermeloen, enkele brokjes groente (groente is een luxe product in Gambia) en twee plakjes stokbrood met gerookte vis. Dat laatste is wel een beetje heftig op de vroege morgen.

Het is het seizoen van de watermeloen, enorme stapels van mooie grote, gave, uniforme watermeloenen overal langs de wegen. Er is zo veel overproductie, dat uiteindelijk een groot deel kan worden weggegooid. Het land heeft geen capaciteit voor gekoelde opslag.

We hebben geluk met het weer. De felle zon van gister (34°C) laat zich niet zien, maar houdt zich gedeisd achter een licht wolkendek.

Tegen ons hotel aan ligt een mangrove gebied langs de Kotu kreek. Vanaf het terras al enkele bijzondere vogels gezien. We besluiten een wandelingetje in het mangrove bos te maken. Het wandelpad begint een paar honderd meter verderop bij de Kotu brug en hier staan gidsen van de ‘Bird Watcher Association’ ons al op te wachten. We raken aan de praat met Bax. Bij de brug is een lokplaats voor roofvogels aangelegd. Met name de kapgier, zwarte wouw en de schildraaf zijn in grote getale in de buurt in afwachting van het slachtafval. Pas als één kapgier – de opperdoffer? – het sein geeft en afdaalt naar het stinkende voedsel, volgt het gepeupel in grote getale. De zwarte wouw durft zich niet tussen de kapgieren te begeven, maar maakt continu duikvluchten om met de klauwen iets van het aas mee te graaien.

Op een klein akkertje staat wat okra (afrijpende vruchten voor het zaad). Het is de gewone okra (Abelmoschus esculentus). West-Afrikaanse okra (Abelmoschus caillei) verwacht ik hier niet omdat we te ver van de evenaar af zitten (13°NB), waardoor de daglengte tijdens het groeiseizoen de bloei van deze soort verhindert of vertraagt. Naast de okra staat een veldje roselle, geteeld zowel voor het blad als voor de vlezige kelk waarvan een drank wordt gemaakt (bissap).

Gids Bax loopt een eindje met ons mee door het mangrove bos. Hij vertelt dat er hier twee soorten mangrove zijn: rode mangrove (Rhizophora mangle) en witte mangrove (Laguncularia racemosa). De eerste foto die ik maak van een bloeiende mangrove struik blijkt echter de zwarte mangrove te zijn (Avicennia germinans).

Bax wijst ons op een Senegalese ijsvogel, een palmtortel, de ralreiger, een maskerduif – een wijfje zonder masker – en de roodsnaveltok. Hij maakt een goede indruk met zijn kennis en we maken een afspraak om op de voorlaatste dag van ons verblijf met hem op stap te gaan om vogels te spotten.

Tegen het middaguur wandelen we over het strand naar het MRC, waar dochter Meike stage loopt. Een visserman loopt met zijn net over de schouder door de branding op zoek naar een goede plek om zijn net uit te werpen.

Bij het Leybato Beach Hotel verlaten we het strand. Bij de strandopgang een woekerende, kruipende en klimmende bodembedekker met roze bloemen, die druk wordt bezocht door een leger aan witjes, een vlindertje dat lijkt op onze koolwitjes. De plant blijkt de koraalrank (Antigonon leptopus) te zijn.

Hoewel we geen gids nodig hebben, staat werkloze jongeman Ousman erop om ons de weg te wijzen naar de hoofdingang van het MRC (“We are all one!”). Voor de fooi worden we omstandig bedankt als ‘Papa Cool’ en ‘Mama Cool’. Ousman komen we later nog een paar keer tegen.

Meike en mede-stagiaire Kim wachten ons op voor een rondleiding na een eenvoudige lunch in de kantine. De ‘okra soup with rice’ laat ik aan me voorbijgaan. De enorme campus is een oase van rust en veiligheid, ommuurd en met bewaakte ingangen, met laboratoria, een ziekenhuis en woningen voor het hogere kader, deels ‘expatriate’. Het geheel doet erg denken aan de beschermde omgeving van de ‘International Agricultural Research Centres’ (IARCs), zoals het ‘International Institute for Tropical Agriculture’ (IITA) in Ibadan, Nigeria. Feit is wel dat het MRC goed bekend staat vanwege het belangrijke onderzoek aan de grote medische problemen van het land: hoge bloeddruk en diabetes. Hierin werken medici en voedingsdeskundigen nauw samen. Iedereen in het land kent het instituut en werken voor het MRC opent vele deuren. We ontmoeten de directe begeleider van Meike, dokter Modou, cardioloog en workaholic die veel onderzoek doet, maar ook zijn diensten draait in het MRC hospitaal. Hij was tevens de lijfarts van de eerste president, Dawda Jawara, en moest in 2019 onder grote geheimhouding zijn overlijden medisch vaststellen.

We reizen met Meike af naar de wijk Senegambia, centrum van het badplaatstoerisme in Serekunda. Onderweg nemen we een kijkje in de grote boekwinkel Timbooktoo, die goed voorzien is van lectuur, en kopen in een stoffenwinkel enkele lappen linnen. Stoffen zijn goedkoop en kleermakersloon zeer acceptabel. Marita wil kleren laten namaken bij Meike’s kleermaker Kebba.  

De ‘Dutch Bar & Restaurant’ met bedienend personeel in oranje T-shirts zal onze klandizie moeten missen. Op de ‘Senegambia Craft Market’ koopt Meike een houten beeldje en een masker, en op mijn verzoek ook een houten okra. Bij de buurman krijgen we na een kleine aankoop zelfs een houten okra cadeau. Wie koopt er nu een houten okra behalve iemand die op okra is gepromoveerd (‘Lady’s finger’. In: Tjiftjaffen, 2014)? Afijn, het geeft in elk geval wel aan dat okra een belangrijke groente is in Gambia. De verkoper vraagt of hij mijn schoenen kan krijgen wanneer we het land verlaten. Hallo, heb ze net vorige week nieuw gekocht!

We eten Indiaas en het verbaast me dan weer hogelijk dat er helemaal geen okra op de menulijst staat. ‘Bhindi’ (okra) en ‘brinjal’ (aubergine) zijn zeer belangrijke groenten in de Indiase keuken.                  

In een open jeeptaxi leveren we Meike thuis af en wij gaan terug naar Hotel Bakotu. De verzameling visitekaartjes groeit. Ook de chauffeur van de jeep geeft zijn kaartje met de aantekening dat de drukker een ‘4’ midden in zijn telefoonnummer is vergeten.

Moet meteen denken aan de sympathieke ‘crowdfunding’ actie die Meike en Kim zijn begonnen om tweeduizend euro bij elkaar te brengen voor de wat duurdere medische ingrepen in het MRC hospitaal, die mensen niet kunnen betalen. Als tegenprestatie van een donatie krijg je een setje van tien ansichtkaarten met zelfgemaakte foto’s. Ook hier heeft de plaatselijke drukker gemeend de aangeleverde tekst te moeten overtypen. “Want to know more?” werd daardoor afgedrukt als “Want to no more?”.

Het geluid van drums vult de avondstilte bij ons hotel. Het blijkt bij het wat luxere Kombo Beach Hotel tegenover het onze vandaan te komen. We nemen een kijkje en worden getrakteerd op wilde dansers op ingenieuze tamtam ritmes. Als bijkomend voordeel worden we gewaar dat de wifi-verbinding veel beter en stabieler is dan in ons eigen hotel.

[Beeldverhaal]

Gepost: 20 December 2022