WANDELEN: Veluwezoom 2

Vorige week van Velp naar Dieren gewandeld laag langs de zoom van Nationaal Park (NP) Veluwezoom (en met de trein terug), maar je kunt natuurlijk ook van Dieren naar Velp wandelen iets hogerop door NP Veluwezoom (en met de trein terug). Aan elkaar geplakt vormen de twee een rondwandeling van Mooisteroutes.nl, maar wel van bijna veertig kilometer (zie: 'Veluwezoom 1').

Woensdag, 13 september 2023, moet ik een kwartiertje in de auto op Station Dieren wachten totdat de laatste bui overgetrokken is.

Buiten het dorp zit ik meteen in de bossen van Hof te Dieren. Hoewel er van het jachtslot van de Oranjes uit de zeventiende en achttiende eeuw niets meer over is, zijn de wildbanen met twee kunstmatige heuvels op de hellingen van Veluwezoom nog altijd aanwezig. De twee heuvels zijn vernoemd naar de kinderen van stadhouder Willem IV (1711–1751), Carolinaberg en Prins Willemberg.

Ik bereik de Carolinaberg zonder veel klimwerk. Op de top staat een beuk en de huidige eigenaren van landgoed Hof te Dieren (Stichting Twickel) hebben eromheen een nieuwe bank geplaatst met erin gebeiteld hun lijfspreuk ‘Mutando non mutor’ oftewel ‘Alles verandert, maar ik niet’. Maar het is toch echt een nieuwe bank!

De heuvel is het centrum van een sterrenbos met veertien lanen als spaken van een wiel. De routemakers dagen me uit om de veertien ‘spaken’ te tellen, maar ik kom niet verder dan dertien. Ten zuiden van de Boswachterlaan is inderdaad één ‘spaak’ van het wiel opgeheven.

Alom lanen met enorme beuken. Verse wroetsporen en zoelplekken van wilde zwijnen. Net als op de vorige wandeling staat op een door zwijnen omgewoelde plek alleen nog helmkruid en zwarte nachtschade. Langs de paden volop gewone hennepnetel en perzikkruid. Op de bosbodem veel blauwe bosbes, klein springzaad en adelaarsvaren, die al aan het verdrogen is.

Ik moet een beetje klimmen naar de Prins Willemberg. Hier geen sterrenbos, maar een ‘ringweg’ om de heuvel heen. Wel een bank, geen wapenspreuk.

Bij het bereiken van de landbouwgronden rond de bekende uitspanning Carolinahoeve staat een betonnen paal zonder opschrift, ongetwijfeld een grenspaal van landgoed Hof te Dieren.

In juni 2019 werd Rheden getroffen door een tornado. In Rheden wonende familie had schade aan huis en tuin. De tornado trok een spoor van zo’n vijf kilometer en trof hier bij de Carolinahoeve een majestueuze eikenlaan. De omgevallen bomen zijn niet verwijderd en mogen langzaam tot stof wederkeren.

Midden op de paden groeit de tengere rus. Die mag je rustig vertrappen, want hij heeft een groot herstellend vermogen. Daarom overleeft hij midden op het pad, net als varkensgras.

In de bossen ligt de voormalige jachtopzienerswoning De Haverkist. Hier woonde sinds 1938 BNer Daan Modderman (1910–1991) zonder enig comfort (geen stroom, geen stromend water, geen telefoon). Modderman was een pionier van het paardenmennen met vierspan en was chef d’équipe van de nationale ploeg die goud won op het WK 1982. In zijn schuur had hij een zwarte lijkkoets staan, waarmee hij in 1991 naar zijn laatste rustplaats is gereden in Rheden: Heiderust. Daar kwam ik vorige week langs. Hij haalde met zijn lijkstoet het nieuws.

Schotse hooglanders mogen rondstruinen in de bossen, maar ik zie geen enkel dier, alleen maar vieze hatseflatsen. Op de afgeplatte Rouwenberg heeft ooit een jachthuisje van de Oranje stadhouders gestaan. Destijds was de heuvel kaal, nu in bezit genomen door beuken en tamme kastanje.

De Holleweg ligt ook bezaaid met vruchten van de tamme kastanje. Bij de brug over deze weg begint een MTB parcours, dat ‘Shooting Mountain’ heet en als ‘risicovol’ wordt bestempeld. Lijkt me logisch als het een Schietberg is.

De herfst zit er aan te komen, seizoen van de paddenstoelen. Ik zie nu al een grote stinkzwam boven de grond staan, waarvan de zwarte ‘eikel’ helemaal bedekt is met vliegen.    

Op de noordoostelijke rand van het Herikhuizerveld, beter bekend als Posbank, staat theehuis Koepel De Kaap. Ik weet niet wat er allemaal in het winkeltje wordt verkocht, want het zaakje is gesloten. Wel een aantal bankjes, waar ik tijdens mijn lunch uit een doosje kan genieten van het verre uitzicht over de heidevelden richting de schoorsteen van de AVR-Afvalverwerking in Duiven en de nabijgelegen kolos van Hotel van der Valk.

Het beeld van de heide is niet anders dan ik vorige week al zag: plaatselijk struwelen van gaspeldoorn, veel Calluna (struikheide, deels verdroogd) en een beetje Erica (dopheide).

Langs de bovenrand van het Herikhuizerveld bereik ik Paviljoen de Posbank. Het beeld van een fietsende Beatrix staat nog steeds op de oprit (‘Onzalige Bossen’. In: Tjiftjaffen, 2014). Beatrix is inmiddels gechipt uit angst dat ze geschaakt zal worden.

Op het uitzichtpunt staat een grote halfronde stenen bank ter ere van het 25-jarig jubileum (1893–1918) van meneer Pos, voormalig voorzitter van de ANWB: ‘Hij effende banen voor het vreedzaam verkeer tusschen de volken. Duizenden bracht hij in en tot de natuur. Den Nederlanders deed hij Neerlands schoonheid kennen, waarderen en liefhebben’. Wel veel eer dat nu het hele Herikhuizerveld in de volksmond Posbank is gaan heten.

Ik steek het heideveld dwars over. De bremstruiken zien er mooi uit met hun frisgroene jonge loten. In de verte loopt de schaapskudde te grazen onder toezicht van de herder en twee bordercollies.

Een flinke dam in een stroomdal is aangelegd om te voorkomen dat eventuele modderstromen van de Zijpenberg Rheden zouden kunnen bedreigen. En Rheden had al die tornado! Daarna volgt de zwaarste klim van de dag, de Kraaijenberg. Op de top zie ik in de verte een eenzame reebok in de heide staan.

Ik loop weer in bos en dwaal een halfuurtje door een onnauwkeurigheid in de routebeschrijving. Kom daardoor even op het Uitzichtpunt Herikhuizen terecht, een hoog platform met uitzicht over een wildweide met nu alleen maar paarden en op de achtergrond een ruïne van een oude boerderij.

Dwars door manshoge adelaarsvarens bereik ik het Kleigat, de hoogste sprengkop van de Beekhuizerbeek, een nietig stroompje in het begin, maar met de hulp van lagergelegen sprengkoppen krijgt de beek steeds meer volume. Ik kom een mooie pluk zwart tandzaad tegen op de oever.

Langs de Beekhuizerweg ligt Boutique Hotel Beekhuizen en iemand heeft in de berm een bordje ‘Philemon en Baucis’ geplaatst, een verwijzing naar twee stokoude eiken langs de beek. Een verhaal van de Romeinse dichter Ovidius vertelt over het oude echtpaar Philemon en Baucis, die in al hun armoede de vermomde goden Zeus en Hermes zeer gastvrij ontvangen. Als beloning mogen ze een wens doen. Ze willen graag altijd bij elkaar blijven en ook samen sterven. Wanneer dat moment is aangebroken veranderen Philemon en Baucis in twee verstrengelde bomen.

De Beekhuizerbeek stroomt met een watervalletje in de Beekhuizervijver. Aan de overkant zie ik de bankjes en brede traptreden waar ik vorige week langs ben gekomen.

Via stalen trappen moet ik de Keienberg beklimmen met op de top een halfrond metalen scherm met een bank. Vroeger was de Keienberg ook een kale heuvel met mooi uitzicht, nu zijn de hellingen begroeid. Vóór het scherm is op de grond een stip aangebracht. Als je daarop gaat staan en de begintonen van de vijfde symfonie van Beethoven zingt, dan zou het metalen scherm mee moeten gaan galmen. Ik doe het ook nog, “Ta-ta-ta-taaaaa”, maar hoor geen galm of echo. Misschien wel als er een geelgors in de buurt is.     

Ik kom uit bij de slotgracht van Kasteel Biljoen, waar ik vorige week begon op de ‘heenreis’. Op station Velp moet ik een halfuurtje wachten op de boemel terug naar Dieren.

[Beeldverhaal]

Gepost: 5 Oktober 2023

Mooisteroutes.nl: Van Dieren naar Velp (18 km)